Όταν ζήτησα από τον Πάνο Μ. να μου πει τι πιστεύει ότι θα μάθει όταν έλθει η κόρη του στον κόσμο, κατάλαβα ακούγοντας το ζεστό του γέλιο ότι δεν είναι η πρώτη φορά που το σκεφτόταν αυτό.
«Μα τα πάντα», μου είπε. «Μεγαλώνοντας, είχα μόνο έναν αδερφό και οι φίλοι μου ήταν κυρίως αγόρια. Στο σόι μου, γενικότερα, επικρατούν οι άντρες. Δεν έχω ζήσει από κοντά κάποιο κορίτσι που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην ελληνική κοινωνία για να ξέρω πώς είναι. Το ξέρω ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, αλλά άντρες και γυναίκες δεν είναι ακόμη εντελώς ίσοι.»
Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει, πως θα της φέρονται, όλα αυτά θα είναι αποκαλυπτικά για μένα.
«Ποτέ μου δεν έδινα ιδιαίτερη σημασία στο φύλο των συνεργατών μου στη δουλειά, αλλά δεν σκέφτονται όλοι σαν και μένα.»
Κάποιοι έχουν πολύ προκαθορισμένες ιδέες για τους ρόλους που πρέπει να έχουν άντρες και γυναίκες στην κοινωνία και, δυστυχώς, είναι κάτι που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η κόρη μου.
Ο Πάνος παραδέχεται ότι μπορεί να κάνει λάθη που θα πρέπει να διορθώσει, αν δει ότι την επηρεάζουν αρνητικά. Και είναι έτοιμος γι’ αυτό, θέλει να δει τον κόσμο μέσα από τα μάτια της για να γίνει καλύτερος άνθρωπος.
Μπορώ να μαγειρέψω μόνος μου, να συγυρίσω το σπίτι, πολλοί στην Ελλάδα τα θεωρούν αυτά γυναικείες δουλειές. Υπάρχει πάντα περιθώριο βελτίωσης όμως και δεν φοβάμαι.
Ένα ταξίδι με την κόρη του όσο είναι μικρή θα τη βοηθήσει, όπως πιστεύει, να μάθει να είναι πιο ανεκτική και να μπορεί να τα βγάλει πέρα, όποιες καταστάσεις και αν αντιμετωπίσει. Γνωρίζοντας διαφορετικούς πολιτισμούς, ανθρώπους και τρόπους σκέψης θα μπορέσει να δει τη ζωή από άλλη προοπτική και να αντιμετωπίσει χωρίς προβλήματα κάποιες συμπεριφορές με τις οποίες δεν συμφωνεί. Επίσης, θα μάθει να εκτιμά αυτά που έχει και να μην τα θεωρεί δεδομένα. Αν και πάντα είχε τη βάση του στην Ελλάδα, ο Πάνος πέρασε πολύ χρόνο από τη ζωή του ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο. Οι εμπειρίες που μάζεψε όταν γνώρισε από κοντά άλλους πολιτισμούς και βυθίστηκε μέσα τους είναι ανεκτίμητες και διαμόρφωσαν αυτό που είναι σήμερα. Σ’ αυτές αποδίδει, εν μέρει, την ικανότητα του να αλλάζει τόπους απρόσκοπτα, αλλά και πως κατάφερε να φτάσει στην επιτυχία, με τους δικούς του όρους, παρά την κρίση.
«Δεν θέλω να σταματήσω να ταξιδεύω γιατί έχω ένα παιδί τώρα», μου λέει.
«Συνειδητοποιώ φυσικά πως πρέπει να μη φύγω για λίγο, αλλά μετά τα πρώτα χρόνια, γιατί να μην την παίρνω μαζί μου;»
Το πιο σημαντικό πράγμα για να γίνω καλός μπαμπάς είναι να περνάω ποιοτικό χρόνο μαζί της. Να μαθαίνουμε καινούρια πράγματα μαζί. Δεν έχω κάνει ποτέ μου θαλάσσια σπορ, για παράδειγμα, αν και πάντα το ήθελα.
«Ή πάλι, δεν έμαθα ποτέ να παίζω κάποιο μουσικό όργανο. Ελπίζω ότι ορισμένα από αυτά τα πράγματα θα συμφωνήσει να τα κάνουμε μαζί.»
Το ξέρω ότι μπορεί να είναι δύσκολο να βρεις τον χρόνο – ή την ενέργεια, ακόμη κι αν έχεις χρόνο – αλλά τα παιδιά πρέπει να κάνουν πράγματα μαζί σου. Δεν υπάρχει υποκατάστατο. Και αν κάνεις πράγματα που αρέσουν και σε σένα, τόσο το καλύτερο.